God leeft, godsdienst is dood. Dat is de belangrijkste conclusie van een onderzoek waarbij het geloof in Vlaanderen in kaart werd gebracht. Opvallend is dat meer dan de helft van de ondervraagde Vlamingen aangeeft gelovig te zijn....
Een onderzoek dat mijn aandacht trekt. Ik worstel al jaren met het gegeven 'geloven'. Op één of andere manier vind ik de Bijbel en de Koran te gemakkelijk. Godsdiensten van het boek. Alsof die waarheid de ultieme waarheid is. De waarheid van die godsdiensten is niet zo fraai; dwingend, gericht op macht en boordevol interpretatie en hypocrisie. Geschreven om instituten macht te geven. Om anderen te onderdrukken. Je mag niet teveel vragen stellen over dat opgelegde geloof. Dat is storend. Cum multis aliis, quae perscribere longum est.
Iedereen projecteert vanuit zijn levenservaring. Ik heb katholieken gezien die mijn gehandicapte broer hebben verworpen en vernederd maar op zondag schijnheilig in de kerk het lied des heren zaten te zingen. Ik heb praktiserende gelovigen gekend die iedere vrouw die ze tegenkwamen wilden veroveren.. als een sekstrofee. Ik heb katholieken gekend die goed werk deden voor de parochie maar vreemden en andere nationaliteiten verwierpen. Ik heb moslims gekend die in het Antwerpse nachtleven achter elke lekkere vrouw aanzaten maar voor hun huwelijk een maagdelijke moslima wensten. Ik heb moslima's gekend die proefden van het lekkere westen en nadien als een koranheilige de hoofddoek aandeden en gingen voor de onderdrukking van hun moslim-man.
Je moet zelfs niet projecteren vanuit je leven. In de naam van god, allah (opzettelijk zonder hoofdletter) is er veel gemoord, gedood. De meest misbruikte 'goden' uit het heden.. en nabije verleden. Als je denkt alles gelezen en gezien te hebben, staat daar verdomme toch weer zo'n boekjesgodsdienst voor de deur met nieuwe dwingende wetten, maatregelen en straffen. Tante nonneke is net door de achterdeur gestapt en aan de voordeur staat mohammed te kloppen met een nieuwe versie van een dictatoriaal verhaal. Bref. Daar gaat het nu niet over.
Wat is geloven?
Ik geloof in 'iets'. Niet vader grijzenbaard. Niet momo op een paard. Niet zwaarlijvige boedha.
Ik wil geloven, maar het lukt niet echt. Geloof boeit mij waanzinnig. Dat wel. Ik probeer te begrijpen. Ik wil begrijpen. Helaas ben ik blijkbaar té wetenschappelijk ingesteld. Té rationeel. Té wantrouwig om mij zomaar over te geven aan een boek, geschreven door mensen, waarin de niet bewezen wetten en verhalen staan van een godheid... of zoiets. Zalig de gelovigen hé. De bijbel of koran lossen sowieso alle problemen op zonder meer. Zelfs à la carte! Een slecht leven achter de rug? Ach wat. Biechten, aflaten en het is in orde. Ga naar Petrus. Een wereld vol ellende? Ach wat. Explosieven, sleur wat andersgelovigen mee en welkom in het sekswalhalla van mohammed en vrienden. Stultorum infinitus est numerus.
Simpel hé. Zo leven is makkelijk. Instant geloofsvoedsel voor mensen die geen houvast hebben maar geleid willen worden door iets wat 'groter' en 'almachtig' is. Ook boeiend en van alle tijden. Die overgave aan iets overklaarbaars, iets wat je niet in vraag mag stellen.
Kijk naar het heelal. De ruimte. Met onze kennis die we vandaag hebben kunnen we helaas maar kijken en verklaren tot de grenzen die we zien. De minieme kennis die we vergaard hebben op een zeer korte tijd. Wat is 2000 jaar in de evolutie van het nog steeds onverklaarbare heelal? Zoals de eerste zeevaarders op onze planeet die dachten dat de horizon het einde was. Iets waar je ging afvallen. Dimensies. Verder dan dat wat we wetenschappelijk kunnen bewijzen. Bedenk het onmogelijke en waarschijnlijk kom je zelfs niet in de buurt. Ik zal het nooit krijgen maar ik wil antwoorden.
Geloof is in vele gevallen stilstand. Niet evolueren. Niet verklaren. Alles wordt uitgelegd met iemand die ooit alles heeft beslist en opgeschreven. Punt. Geloof&godsdienst is negatief of positief. Het heeft mooie kunst, pracht en praal tot stand gebracht maar ook vernieling, haat en geweld. Het goede en kwa(e)de in 1 persoon. Positief en negatief. Fysica dus. Wiskunde. Wetenschappelijk. Terug naar af? Nec ingens si corruat orbis.
Ik heb persoonlijk zeer veel moeite met de eindigheid. Horresco referens. Nog meer moeite met het verhaal dat 'alles zo is en je moet het maar aanvaarden'. Nog meer moeite met 'omdat god of allah het zo heeft beslist'. Ik zal de mensen die dat geloven, die zo willen leven, respecteren om wie ze zijn. Wie ben ik om te oordelen of veroordelen? Dat doen de gelovigen wel op basis van een boek. Misschien wegens gebrek aan een eigen visie of inzicht. Leg je leven en denken in de handen van iets anders. Makkelijk toch. Een houvast. Structuur. Schapen in de weide van het niets. Bekering. Overgave.
Ben ik ongelovig?
Neen. Ik geloof maar blijkbaar niet uit de beperkte menukaart van het godsdienst-restaurant. Ik geloof blijkbaar niet in de Dag Allemaal uit de oudheid waar de één of andere in staat was tot spectaculaire daden, woorden, truukjes enzovoort. Quale ingenium, talis oratio.
Diezelfde menukaart der geestelijke beperktheid zal niet mijn huidige leven beïnvloeden of sturen. Ik zei het daarnet. Ik probeer te geloven en ben eigenlijk toch een beetje jaloers op zij die het kunnen. Het maakt volgens mij het leven eenvoudiger, simpel en makkelijk aanvaardbaar. Het schakelt voor een stuk het denken uit. Misschien kan je stellen dat geloof en godsdienst inspelen op de zwakheid van de mensen. Ik probeer hier niet te verklaren wat miljoenen voor mij hebben geprobeerd en geen succes in hadden.. net als ik. Geloof me. Ik zou graag willen aanvaarden dat het zo eenvoudig is. Dat ik later mijn vader, grootouders kan ontmoeten. Dat het niet stopt. dat de eindigheid er niet is. Helaas. Als mijn dochter vandaag in mijn ogen kijkt en mij vraagt "papa, wat is doodgaan?"... raak ik niet verder dan de definitie, het einde. Gedaan. Licht uit. Terwijl heel mijn lijf schreeuwt dat ik die definitie niet wil geloven en aanvaarden. Dat er meer moet zijn. Dat ik niet wil weggaan. En dat ik verdomme eeuwig wil leven en mijn geliefden nooit wil verlaten... of omgekeerd!
Weet je wat vreemd is? De impact van een godsdienst. Toen ik in Jeruzalem stond en een persoonlijke (niet toeristische) rondleiding kreeg van de zus van mijn maat... kreeg ik ruimschoots de tijd om stil te staan op de 'plaatsen' waar volgens de 'bijbel' Jezus dit en dat had gezegd of gedaan. Ik ben een tweede keer gegaan. Ik heb de plaatsen in Israël bezocht waar hij en zijn gelovigen geweest zijn. Bethlehem. Moskeebezoek. Ik ben naar het Vaticaan gegaan. Ik heb gediscussieerd met pastoors, priesters, imams. Ik bezoek om de haverklap kerken, kathedralen, catacomben, religieuze plaatsen. Ik verdiep mij in dat wat ik verstoot en toch wil begrijpen. Op zoek naar een houvast die wetenschappelijke verklaringen geeft. Een soort nooduitgang voor mijn denken en voelen in het leven. Tastbaar. Geen makkelijke woorden op een blad.
Ik doe mijn best! Ik wil begrijpen. En het lukt niet.... Ik zit hoe langer hoe meer met meer vragen. Maar ik wil onder geen beding aanvaarden dat men mij verplicht te aanvaarden wat geschreven is zonder meer.
Blijkbaar ben ik niet alleen; Het instituut van de kerk boezemt weinig Vlamingen vertrouwen in. Maar liefst 74,3 pct van de Vlamingen zegt te geloven dat de katholieke kerk geschiedkundige gebeurtenissen bewust gewijzigd heeft of geheim houdt. "Er is hier geen verschil tussen gelovigen en niet-gelovigen. Ook de gelovige mensen hebben het gevoel dat de kerk hen iets op de mouw spelt",
Vivere est cogitare
