'Mark Demesmaeker en Jurgen Verstrepen kénnen de media. Ze hebben dus de bangste vermoedens over hoe de VRT het geld laat rollen – belastinggeld dus.' Een titel in de krant. Waarom moet in bepaalde middens altijd zowat lacherig gedaan worden over de besteding van belastinggeld? Is het niet de taak van de leden van de commissie media in Vlaanderen om nu net de financiën van de VRT te controleren? Een overheidsbedrijf weet u wel.. Start maar eens de discussie of het de taak van de overheid is om radio -en televisieamusement te maken met publieke middelen.
Artikel in DeStandaard :
‘Ik was nog een pionier van Vlaanderen Vakantieland', zegt Mark Demesmaeker, ooit VTM-journalist met groene vingers en sinds 2004 Vlaams parlementslid voor N-VA. Demesmaeker is met vakantie, waardoor het hem was ontgaan dat een parlementaire vraag van hem de media heeft gehaald. Dat verbaast hem wat. Hoezo? Ze staat wel al dagenlang prominent op zijn website. ‘Dat moet mijn medewerker zijn geweest', zegt Demesmaeker, die ook laat uitschijnen dat het die medewerker was die de vraag had geschreven.
Demesmaeker noemt Vlaanderen Vakantieland omdat toeristische diensten en touroperators dit VRT-programma altijd al sponsoren met gratis reizen, ook voor de makers. Zoals andere tv-programma's gul kunnen zijn met door bedrijven geschonken cadeaus, bijvoorbeeld de quiz Blokken. Maar daar is ook cash te verdienen, net als in andere programma's, en Demesmaeker wilde wel eens weten hoeveel precies.
Vorig jaar ging dat, zo antwoordde minister van Media Ingrid Lieten (SP.A), om 303.505 euro, voor Blokken, De Premiejagers, De Canvascrack en De Pappenheimers. Dat varieert gemiddeld van 244 tot 6.486 euro per aflevering. Het ene jaar ligt het totale bedrag wat hoger, het andere wat lager, en het behoort altijd tot het gewone productiebudget.
Extravagant
Demesmaeker vermoedde, zo bleek uit zijn vraag, dat het hier toch ‘omvangrijke geldprijzen' betrof. Achteraf bekeken, zegt hij, ‘heb ik er op zich geen probleem mee, het is niet extravagant'. Had hij dan het vermoeden dat het wel zo was, dat hier met geld werd gemorst? ‘Het was meer uit nieuwsgierigheid dat ik de vraag stelde. Het gaat om de openbare omroep, gefinancierd met openbare middelen, dus kan ik toch vragen waarvoor die worden gebruikt.'
Demesmaeker is niet de enige die zich afvraagt wie via de VRT met het belastinggeld aan de haal gaat. Jurgen Verstrepen (LDD) boog zich vorige maand in het parlement over de vergoedingen die ‘bekende' gasten krijgen wanneer ze deelnemen aan praatprogramma's of quizzen. En hoe het meer bepaald zit met de politici die daarin aantreden. ‘Ik denk,' zei hij, ‘dat heel wat politici graag geld zouden ontvangen om op te draven in televisieprogramma's.'
Niet dat Verstrepen problemen heeft met vergoedingen voor televisieoptredens; hij meent zelfs te weten dat de VRT daarin bepaald krenterig is. Maar wat politici betreft, hij dácht niet alleen dat ze er geld voor willen, hij wist wel zeker dat ze het ook kregen en vroeg zich af of dat wel deontologisch correct is.
Slimste Mens
‘Als je de cijfers ziet van bepaalde optredens in De Slimste Mens alleen al,' zo ging hij verder, ‘gaat dat over 500 euro per uitzending. Is dat nu echt nodig?' Verstrepen had die vraag voor zichzelf zichtbaar al lang beantwoord. Zoals het ook duidelijk was dat hij daarmee N-VA-voorzitter Bart De Wever viseerde.
De regel, aldus minister Lieten, is dat politici betaald krijgen als ze niet als politicus maar als BV naar een studio komen. Maar transparant is die regel niet en dat zou Lieten nu toch wel willen.
Bart Tommelein (Open VLD) vindt een reglement dan weer niet nodig. En om niet van zelfzucht te worden verdacht, voegde hij daar grootmoedig aan toe: ‘ik heb ook al deelgenomen aan dergelijke programma's: ik aanvaard dat geld niet'.
Fles wijn
‘Dat is totaal iets anders', zegt Demesmaeker op de vraag of zijn nieuwsgierigheid naar het prijzengeld iets te maken had met het thema dat Verstrepen aankaartte. Die had zijn vraag in de commissie kennelijk maar vanuit een buikgevoel gesteld. Een ootmoedige Verstrepen: ‘u weet hoe dat gaat, in je enthousiasme stuur je de vraag op en nadien krijg je wat bijkomende bedenkingen'.
Want hij had nog een andere mogelijke malversatie in het achterhoofd, waar hij dus vergat naar te vragen. Wat immers met VRT-personeel, dat dus al een loon ontvangt, en dat als BV naar zo'n amusementsprogramma trekt? Daarvoor ook nog eens geld krijgen, vindt hij toch ‘eigenaardig' als ‘verdienmodel'.
Het was voor Ingrid Lieten een meevaller dat Verstrepen niet ook nog eens informeerde naar de deontologie van de fles wijn die gasten van bijvoorbeeld Reyers Laat mee naar huis krijgen.
Toen dan Johan Verstreken (CD&V) opwierp hoe de VRT optredens moet honoreren van politici die ‘zanger in bijberoep' zijn, rondde de minister snel af met het idee dat de raad van bestuur van de VRT ‘in alle wijsheid' maar ‘de juiste beslissing' moest nemen.
Marc Reynebeau