In Groot-Brittannië was er eerder dit jaar ophef omdat de BBC Europees geld gebruikte om reportages over de Europese Unie te financieren. Verschillende parlementsleden stelden zich toen vragen bij de redactionele onafhankelijkheid van de nieuwsdienst. In Vlaanderen stel ik dezelfde vraag over hetzelfde verhaal met de VRT. De VRT weigerde mij cijfers te bezorgen, dekrant De morgen wist na een zoektocht wél de cijfers te achterhalen via de EU. Rarara, reactie in Vlaanderen? .. Stilte. Geld pakken en weglopen, ook zo bij het Vlaams overheidsbedrijf VRT. Geld van de EUvoor EU nieuws? Hoe kritisch ben je nog?
Europa geeft VRT kwart miljoen voor 'Europa-tv'
De VRT heeft het voorbije half jaar 260.000 euro van de Europese Commissie gekregen om reportages te maken over Europa. Onder meer de Terzake-special over Europa werd mee met Europees geld betaald. .
De VRT benadrukt dat het geen specifieke thema's kreeg opgelegd en dat het kritisch mag zijnDe samenwerking tussen de VRT en de Europese Commissie startte eind vorig jaar, toen de Commissie samen met de kanselarij van de eerste minister op zoek ging naar een partner voor het uitvoeren van zijn jaarlijks communicatieplan. Na een procedure werd de VRT geselecteerd en werd de samenwerking vastgelegd in een 'service contract' waarbij 260.000 euro ter beschikking werd gesteld. Volgens de Europese Commissie werden bij de selectie alle regels gerespecteerd en wordt de redactionele onafhankelijk van de omroep steeds gerespecteerd.
De VRT kreeg met andere woorden geen specifieke thema's opgelegd en mag ook kritisch over de Europese Unie berichten. Voor de VRT-nieuwsdienst was het geld welkom omdat hij volgens de vorig jaar afgesloten beheersovereenkomst onder meer "een relevant gedeelte van haar aanbod aan buitenlandse en Europese berichtgeving besteedt". Omdat dat vaak gepaard gaat met buitenlandse reizen, is dat geen goedkope opdracht. Met het geld werd onder meer de Europaspecial betaald die Terzake op 13 juni rechtstreeks vanuit de Brusselse beurs uitzond.
Hoeveel de VRT kreeg voor die uitzending, die door een technisch probleem stopgezet moest worden, is niet bekend. Ook de RTBF maakte zo'n special met Europese steun. In 2010 maakte de VRT ook al eens zo'n special en toen kreeg de omroep van de Europese Commissie 64.868 euro: 49.868 euro voor de technische installatie en 15.000 euro voor het organiseren van een enquête over Europa en de verwachtingen ervan bij de Vlamingen. 18 reportages Daarnaast kwamen de Europese Commissie en de VRT ook overeen om achttien reportages te maken over Europese thema's. Op die manier kwam onder meer de Europese reeks tot stand die tijdens de kerstvakantie in Het Journaal te zien was. Andere items gingen onder meer de Griekse problemen en de Londense City die in het verzet gaat tegen de bemoeizucht van de Europese Unie.
Opvallend is dat ook in Vlaanderen gemaakte items met de Europese steun tot stand kwamen.
Zo was er bijvoorbeeld een stuk over hoe Europees geld het Spaanse voetbal van het faillissement redt. Alleen voetbalcommentator Peter Vandenbempt en sporteconoom Wim Lagae kwamen aan het woord. Nochtans zegt de Europese Unie "niets betaald te hebben waarvoor de VRT al betaald wordt via de dotatie van de Vlaamse regering". Volgens het redactiestatuut van de VRT is het mogelijk om "eventueel externe financiering te aanvaarden van niet-commerciële financiers". De voorwaarden daarvoor zijn dat de redactionele onafhankelijkheid contractueel vastgelegd is en dat de journalisten die de reportages maken, daarvan op de hoogte zijn. Ook de mediagebruiker moet duidelijk gemaakt worden dat dit tot stand kwam met steun van derden.
Bij het aankondigen van de reportages of in de reportages gebeurt dat laatste alvast niet.
Op deredactie.be staat bij de reportages onderaan h
In Groot-Brittannië was er eerder dit jaar ook al ophef omdat de BBC op dezelfde manier Europees geld gebruikte om reportages over de Europese Unie te financieren. Verschillende parlementsleden stelden zich toen vragen bij de redactionele onafhankelijkheid van de nieuwsdienst. .
et scherm in kleine lettertjes wel "met steun van de federale overheid en de Europese Commissie". Bij de VRT benadrukt men zijn redactionele autonomie en zegt men niet zomaar geld te krijgen van de Europese Commissie. "Elke kost moet aangetoond worden met facturen en onkostennota's. De VRT doet ook een eigen inbreng voor die programma's."
In het antwoord op een parlementaire vraag van Jurgen Verstrepen (ex-LDD) antwoordde de oproep dat hij niet moet rapporteren over specifieke inkomsten.
Deze krant kreeg de cijfers bij de Europese Commissie. Verstrepen is verbolgen over het gebrek aan transparantie bij de omroep en steun voor de Europese berichtgeving. "Dit is nochtans de corebusiness van de VRT." Verstrepen zegt naar het Rekenhof te zullen gaan om de gedetailleerde rekeningen op te vragen.
Bij vtm werken ze niet met zo'n subsidies, zegt hoofdredacteur Nicholas Lataire. "Dat is uitgesloten. We hebben nog nooit items gemaakt omdat we er subsidies voor konden krijgen."