De hele week stond op mediavlak de discussie Telenet-VierTv op de agenda. Een grondig debat in de commissie media.
Dit dossier boeit me mateloos.
Ik zal enige nuance aanbrengen.
Tot nu toe hebben we alleen vermoedens. Telenet bestudeert, en dat is belangrijk, het gaat slechts over bestuderen. Het gaat over een minderheidsaandeel van 33,3 procent, over een stuk dat in de etalage staat. Men zou geïnteresseerd zijn, men zou een concurrentieel plaatje kunnen krijgen in tv-land, men zou het landschap overhoop kunnen schudden.
Heel veel speculatie dus. Dat is altijd leuk voor de politiek. We kunnen ons dan vragen beginnen te stellen over ‘wat als?’.U weet, dat zijn succesvolle programma’s. Ik stel me ook de vraag ‘wat als?’ maar enkel om de temperatuur te meten. Ik veronderstel dat sommigen onder u ook al contacten hebben gehad. Nergens krijgen we bevestiging, nergens krijgen we ontkenning. Waarom zou men ontkennen? Tot nu toe is er dus eigenlijk niets. Telenet geeft geen commentaar, Wouter Vandenhaute laat niet in zijn kaarten kijken en u, minister, een beetje vreemd, maar dat komt nog aan bod, u hebt een analyse gevraagd aan de VRM.
Dat heet ‘proactieve’ actie, daar valt iets voor te zeggen voor het geval er iets zou misgaan, voor het geval er iets waar zou kunnen zijn van al die geruchten. Die worden echter nergens bevestigd. Er wordt gevreesd dat de neutraliteit van Telenet als distributeur van televisiezenders in gevaar komt. Hoe zich dat zou manifesteren, is onduidelijk voor mij. Telenet heeft in het verleden al meer stappen gezet in de richting van content. Bij één project was ik zeer nauw betrokken. Dat is hier nog besproken. Toen was er geen probleem vanuit de politiek, dacht ik, maar vooral vanuit de concurrenten van Telenet. We weten allemaal over wie het hier gaat. Telenet heeft in het verleden dus meerdere stappen gezet om content te verwerven en om te participeren. Daar is nooit een zware discussie over geweest. Ik begrijp helemaal dat we het nu over iets anders hebben. Een ander bezwaar dat ik heb gehoord, is dat er een te grote machtsconcentratie zou ontstaan. Als we die gedachtegang even doortrekken, dan stel ik me vragen.
We hebben er al over gedebatteerd, ook over Mediahuis. Ik sta niet alleen met de stelling, ook de onafhankelijke regulator heeft het gesignaleerd, namelijk dat net daar een machtsconcentratie zit. Goed, als je één plus één plus één doet, krijg je zogezegd drie. Er wordt gesproken over een minderheidsparticipatie, dat wil ik even duidelijk stellen, ook voor de collega’s. Het is niet dat er plots twee zenders worden overgenomen.
Laten we realistisch zijn: het zijn twee zenders met een relatief klein marktaandeel, als we het hebben over VIER en/of VIJF. Het samengaan van de kranten in Mediahuis heeft een veel groter bereik en meer power. U hebt de VRM gevraagd om proactief een analyse te maken. Minister, ik vind dat je het niet negatief moet bekijken. Er is plots een tendens om het negatief te bekijken, ook in sommige kranten, die natuurlijk tot de concurrerende groepen behoren. Ik denk dat je deze mogelijke participatie – nog altijd slechts een mogelijkheid – groter moet bekijken en out of the box.
De eerste stelling is: distributeurs en omroepen moeten samenwerken tegenover buitenlandse spelers, zoals Netflix. In de Verenigde Staten, en u volgt dat natuurlijk ook tot achter de komma, was er vorige week het nieuws dat Netflix meer kijkers afsnoept van de kabelomroepen. Is het dan allemaal des duivels, als deze deal doorgang vindt, waarbij een minderheidsparticipatie wordt genomen in twee kleine zenders? Deze discussie is een herhaling van een discussie die in de Verenigde Staten is gevoerd over Comcast en NBC. Liberty Global is natuurlijk een Amerikaans bedrijf. In Amerika werd net dezelfde discussie als hier gevoerd, het is tot stand gekomen en heel de discussie is weggevallen. Eigenlijk is de kijker in de Verenigde Staten er rijker van geworden en heeft nu meer mogelijkheden.
Het is al even geleden, ik kan er niet aan doen dat ik regelmatig naar de vorige legislatuur moet verwijzen. Op een bepaald moment in onze mediageschiedenis stonden de VTM- aandelen, toen nog niet VMMa, ook in de etalage. Toen keek men naar de komst van de grote boeman RTL/CLT-groep, waarvoor Vlaanderen nog steeds de blinde vlek in Europa is. Zij blijven hier netjes buitenspel.
Natuurlijk, u kent het verhaal van de hond en het been en wie ermee gaat lopen, ik waag me niet aan voorspellingen, maar we moeten dit veel breder bekijken, minister. Ik wil de temperatuur aanvoelen en meten. Ik sta niet negatief ten opzichte van deze evolutie, daar doe ik niet aan mee. Ik denk dat het meer mogelijkheden biedt. We hebben ook de discussie gehad over productiehuizen die buitenlandse aandeelhouders krijgen. We zouden dit met de nodige voorzichtigheid moeten behandelen en het nuchter bekijken, want we hebben het nog altijd over een bedrijf met aandelen op de beurs.
Minister, hoe staat u tegenover een participatie van Telenet in de Vijver Media? U hebt al dingen in de krant gezegd, maar dit is de plek waar wij de vragen kunnen stellen en daarover kunnen debatteren. Kan een distributeur letterlijk participeren in een Vlaamse zender? Wat zijn de exacte krijtlijnen daarvoor? Dat zijn voorlopig de enige vragen die ik wil stellen.
...
De voorzitter : De heer Verstrepen heeft het woord.
De heer Jurgen Verstrepen : Er zijn hier heel wat vragen gesteld. Dat is altijd boeiend. We gaan hier proactief te werk. De belangrijkste vraag kwam eigenlijk pas aan het einde van het antwoord van de minister aan bod. Het gaat dan om de zorg voor het algemeen belang en voor een evenwichtig landschap. Ik wil het hier wel over hebben, maar eigenlijk vind ik het vreemd dat iedereen aan de realiteit voorbijgaat.
Als we het enkel over het televisielandschap hebben, houdt de realiteit in dat iedereen angst heeft voor een verstoord evenwicht. Het televisielandschap is momenteel in handen van twee groepen, die samen 70 procent van de markt bezitten. De VRT is de grootste speler. De openbare omroep heeft 42 procent van de markt in handen. Dit is geen privébedrijf. De andere speler is de VMMa, een privaat bedrijf dat na overname van Vitaya en dergelijke 28 procent van de markt in handen heeft. We praten hier over onze angst dat het evenwicht zal worden verstoord.
Het gaat echter om een televisiezender die te veel heeft geïnvesteerd en die nu geld nodig heeft. Het marktaandeel bedraagt 11 procent. Ik vraag me af wie hier angst voor heeft. Een tijdje geleden was iedereen in dit huis blij met de intrede van Sanoma, nochtans een buitenlandse groep. Het landschap zou worden hertekend. Dat is niet gebeurd. De investeringen in VIER en in VIJF zijn meer dan ooit sinds de overname gestegen. Dit heeft niet in een groter marktaandeel geresulteerd. Ik ben op dat vlak heel realistisch. Hoeveel miljoenen euro’s moet in die zenders worden gepompt om er plots een bedreiging van ons televisielandschap van te maken? Die zenders moeten dan immers een landschap verstoren waarin twee spelers 70 procent bezitten. Dat is de vraag. (Opmerkingen)
Dit staat los van de distributie. Uiteindelijk moeten we ons de vraag stellen welk belang Telenet of Liberty Global hierbij heeft. Dit is een vestzak-broekzakoperatie. Momenteel krijgen die zenders kabelrechten, die door Telenet worden betaald. Wat zal er dan gebeuren? Zullen die zenders geen of net meer kabelrechten krijgen? Pas in dat geval kunnen we het over een verstoring hebben. Op dat ogenblik zouden we ons echter in een verder stadium bevinden. De politiek kan een keuze maken. Als het Telenet niet wordt, zullen we dan misschien kiezen voor het grote CLT, dat in Europa meer dan vijftig zenders bezit? We kennen de programmatie van CLT of van RTL. Die bedrijven investeren niet, zoals Telenet doet, in de Vlaamse markt.
Er is hier het beeld geschetst dat dit allemaal gevaarlijk is. Ik wil niet op de feiten vooruitlopen. We moeten dit zeer omzichtig aanpakken. We moeten de markt zich even laten positioneren. We zullen wel zien wat er uit de bus komt. Voor hetzelfde geld springt de deal nog af. ‘It ain’t over till the fat lady sings.’ Het is altijd hetzelfde. Ook wat dit betreft, denk ik niet dat we hierover moeten debatteren.
Minister Ingrid Lieten : Mijnheer Verstrepen, ik heb die vraag hier niet gesteld. U hebt die vraag zelf gesteld.
De heer Jurgen Verstrepen : Natuurlijk heb ik die vraag gesteld. Ik heb ook vermeld waarom ik die vraag heb gesteld. Mag het? Ja. Zit SBS in moeilijke papieren? Ja. Heeft SBS geld nodig? Heeft Telenet veel geld? Ja. Wil Telenet participeren? Ja. Dat is het verhaal. Moeten wij daar nu voor of tegen zijn? We moeten dit voorzichtig bekijken. Ik heb goed geluisterd. Volgens mij zullen de eventuele grote plannen om tot aanpassingen over te gaan, niet meer voor deze legislatuur zijn.